تاریخچه کوماتسو
لیفتراک ماشین صنعتی مدرنی است که به کمک شاخک هایی با شکل های مختلف و دکل های عمودی برای بلند کردن و جابه جا کردن و انبار کردن انواع بار مانند بشکه، لوله، ورق، جعبه، پالت و … به کار می رود.
لیفتراک هم برای کار در فضای داخل ساختمان (Indoor) و هم برای خارج از ساختمان (Outdoor) ساخته شده است. لیفتراک ها معمولا در ظرفیت هایی کمتر از یک تن تا بیش از 48 تن طراحی و ساخته می شوند. در کتاب های مختلف لیفتراک ها با نام هایی چون Forklift Truck و Lift truck نیز نامیده می شوند.
در سال 1906 میلادی شرکت راه آهن پنسیلوانیای آمریکا، از سکو های کاری که با باتری کار می کرد و روی کامیون نصب شده بود برای جا به جایی بار در ایستگاه های راه آهن استفاده می کرد. در جنگ جهانی اول پیشرفت های قابل ملاحظه ای برای جا به جایی تجهیزات جنگی و ادوات نظامی صورت پذیرفت زیرا به دلیل جنگ و در نتیجه کاهش شدید نیروی انسانی، ضرورت ساخت و تولید انواع مختلف تجهیزات جا به جایی بار و مواد، بیش از پیش نمایان شد. در سال 1917 شرکت امریکایی کلارک (CLARK) طراحی، ساخت و استفاده از تراکتورهای مشابه لیفتراک را در کارخانه هایش به اجرا درآورد و در سال 1920 اولین لیفتراک ها توسط دو شرکت YALE و TOW MOTOR ساخته و به بازار معرفی شد.
در بین سالهای 1930-1920 توسعه و بهبود مستمر در ساخت و استفاده از لیفتراک شتاب بیشتری گرفت و با شروع جنگ جهانی دوم به اوج خود رسید. در طول جنگ، روش های موثر بیشتری برای انبار کردن مواد و بارها توسط لیفتراک ها ابداع گردید
لیفتراک هم برای کار در فضای داخل ساختمان (Indoor) و هم برای خارج از ساختمان (Outdoor) ساخته شده است. لیفتراک ها معمولا در ظرفیت هایی کمتر از یک تن تا بیش از 48 تن طراحی و ساخته می شوند. در کتاب های مختلف لیفتراک ها با نام هایی چون Forklift Truck و Lift truck نیز نامیده می شوند.
در سال 1906 میلادی شرکت راه آهن پنسیلوانیای آمریکا، از سکو های کاری که با باتری کار می کرد و روی کامیون نصب شده بود برای جا به جایی بار در ایستگاه های راه آهن استفاده می کرد. در جنگ جهانی اول پیشرفت های قابل ملاحظه ای برای جا به جایی تجهیزات جنگی و ادوات نظامی صورت پذیرفت زیرا به دلیل جنگ و در نتیجه کاهش شدید نیروی انسانی، ضرورت ساخت و تولید انواع مختلف تجهیزات جا به جایی بار و مواد، بیش از پیش نمایان شد. در سال 1917 شرکت امریکایی کلارک (CLARK) طراحی، ساخت و استفاده از تراکتورهای مشابه لیفتراک را در کارخانه هایش به اجرا درآورد و در سال 1920 اولین لیفتراک ها توسط دو شرکت YALE و TOW MOTOR ساخته و به بازار معرفی شد.
در بین سالهای 1930-1920 توسعه و بهبود مستمر در ساخت و استفاده از لیفتراک شتاب بیشتری گرفت و با شروع جنگ جهانی دوم به اوج خود رسید. در طول جنگ، روش های موثر بیشتری برای انبار کردن مواد و بارها توسط لیفتراک ها ابداع گردید
انبارهای بزرگتر و جدیدتر، نیازمند لیفترک هایی بودند که قابلیت مانور و حرکت بیشتری داشته و بتواند بارهای سنگین تر و بزرگتری را در ارتفاع بیشتر و با ایمنی بالاتر در کمترین زمان ممکن جا به جا کنند. ازاین رو صنعت ساخت لیفتراک در آن سال ها دیگر بار دستخوش دگرگونی شد تا پاسخگوی نیازهای جدید بازار شود.
از اواسط قرن نوزدهم تا امروز پیشرفت های زیادی در صنعت لیفتراک سازی صورت گرفته و لیفتراک های مدرن با قابلیت های فراوان طراحی و ساخته شده اند. امروزه نیز شرکت های بزرگ لیفتراک سازی مشغول پژوهش برای ساخت لیفتراک هایی هستند که علاوه بر داشتن قابلیت های فراوان، از لحاظ ایمنی مناسب تر بوده و با محیط زیست هم سازگارتر باشند.
امروزه لیفتراک ها در انواع و ظرفیت های گوناگون با لاستیک های توپر (Solid Tire) و لاستیک های بادی (Penumatik Tire) برای کاربردهای مختلف در صنایعی مانند بنادر و کشتی سازی، صنایع فلزی، صنایع ساختمانی، کارگاه های تولیدی، انبارها و .. ساخته می شوند
. در سال 1919 شرکت Towmotor Company وYale و در سال 1920 هم شرکت Towne Manufacturing وارد بازار لیفتراک در آمریکا شدند.
در طول دهه های 1920 و 1930 استفاده از لیفتراک بسیار افزایش یافت.
در زمان جنگ جهانی دوم و بعد از آن روش های کاراتری برای انبارداری در انبارهای بزرگ شکل گرفت و انبارها به لیفتراک های با قدرت مانور بالا و ظرفیت های بیشتر نیاز پیدا کردند و این نیاز باعث ارائه مدل های جدید لیفت تراک در بازار شد.
از اواسط قرن نوزدهم تا امروز پیشرفت های زیادی در صنعت لیفتراک سازی صورت گرفته و لیفتراک های مدرن با قابلیت های فراوان طراحی و ساخته شده اند. امروزه نیز شرکت های بزرگ لیفتراک سازی مشغول پژوهش برای ساخت لیفتراک هایی هستند که علاوه بر داشتن قابلیت های فراوان، از لحاظ ایمنی مناسب تر بوده و با محیط زیست هم سازگارتر باشند.
امروزه لیفتراک ها در انواع و ظرفیت های گوناگون با لاستیک های توپر (Solid Tire) و لاستیک های بادی (Penumatik Tire) برای کاربردهای مختلف در صنایعی مانند بنادر و کشتی سازی، صنایع فلزی، صنایع ساختمانی، کارگاه های تولیدی، انبارها و .. ساخته می شوند
. در سال 1919 شرکت Towmotor Company وYale و در سال 1920 هم شرکت Towne Manufacturing وارد بازار لیفتراک در آمریکا شدند.
در طول دهه های 1920 و 1930 استفاده از لیفتراک بسیار افزایش یافت.
در زمان جنگ جهانی دوم و بعد از آن روش های کاراتری برای انبارداری در انبارهای بزرگ شکل گرفت و انبارها به لیفتراک های با قدرت مانور بالا و ظرفیت های بیشتر نیاز پیدا کردند و این نیاز باعث ارائه مدل های جدید لیفت تراک در بازار شد.
در سال 1956 شرکت تویوتا اولین لیفتراک خود با سریLA را در ژاپن ارائه کرد و در سال 1967 اولین لیفتراک تویوتا در آمریکا به فروش رسید .معروفترین شرکتهای تولید لیفتراک در حال حاضر در ایران TMS و سهند و سپاهان هستند .
اولین لیفتراک تویوتا که در آمریکا فروخته شد (سال 1967)
اولین لیفتراک تویوتا که در آمریکا فروخته شد (سال 1967)
تاریخچه اختراع لیفتراک
در ابتدای کار در سال 1917 میلادی،کمپانی کلارک تولید کننده میل چرخ بود.
این شرکت ماشین چرخ داری به نام لیفتراک ساخت تا مواد و مصالح را در محدوده کارخانه شان حمل کنند.
در همین زمان چند کمپانی با دیدن این دستگاه که تا آن زمان جهت استفاده داخلی کلارک ساخته شده بود،تصمیم به سفارش ساخت گرفتند.
این رویه ادامه یافت تا اینکه در سال 1923 میلادی کمپانی ییل اولین شرکتی نام گرفت که از چنین ماشینی به همراه چنگک برای بالا بردن اجسام سنگین بهره برد.
در واقع و با تعبیر امروزی که از لیفتراک داریم،همین دستگاه اولین لیفتراک نام گرفت.
در زمان جنگ جهانی دوم لیفتراک به دلیل کارآیی بالا مورد استقبال قرار گرفت و ساخت و تولید آن افزایش یافت.
در همین زمان و در سال 1930 پالت استاندارد نیز به لیفتراک و چرخه صنعت اضافه شد. در دهه 50 میلادی کاهش مساحت انبارها موجب ساخت لیفتراک هایی با دکل های نسبتا بلند شد با پیشرفت پیشرانه لیفتراک ها از دیزلی به صورت بنزینی، گازی، دوگانه سوز، و حتی موتورهای برقی در آمدند.
امروزه انبارهای شرکت های بزرگ،مکانی برای جولان لیفتراک های خودران هوشمند،با ضریب ایمنی و بازدهی بالا است.
لیفت تراک ماشینی است دارای یک دکل، شاخک و ملحقات که با توجه به نوع فعالیت برای ترابری، جابجایی و انبارکردن بارها در اشکال و ظرفیت‌های مختلف طراحی و ساخته می‌شود و متناسب با نوع کار و محیط از سوخت‌های فسیلی، گاز یا برق استفاده می‌کند.
حداکثر بار مجاز ایمن که توسط لیفتراک جابه‌جا می‌شود و بوسیله کارخانه سازنده بر روی پلاک مشخصات ماشین درج شده‌است.
کلیه تجهیزاتی که توسط شرکت سازنده لیفتراک، مطابق با استانداردهای لازم برای حمل و جابجائی بارهای خاص به دکل یا شاخک لیفتراک اضافه می‌شود.
الحاقیه‌های قابل نصب روی لیفتراک دارای انواع زیر می‌باشد.
1. رول گیر (رول بر)
2. عدل گیر (بغل گیر
در ابتدای کار در سال 1917 میلادی،کمپانی کلارک تولید کننده میل چرخ بود.
این شرکت ماشین چرخ داری به نام لیفتراک ساخت تا مواد و مصالح را در محدوده کارخانه شان حمل کنند.
در همین زمان چند کمپانی با دیدن این دستگاه که تا آن زمان جهت استفاده داخلی کلارک ساخته شده بود،تصمیم به سفارش ساخت گرفتند.
این رویه ادامه یافت تا اینکه در سال 1923 میلادی کمپانی ییل اولین شرکتی نام گرفت که از چنین ماشینی به همراه چنگک برای بالا بردن اجسام سنگین بهره برد.
در واقع و با تعبیر امروزی که از لیفتراک داریم،همین دستگاه اولین لیفتراک نام گرفت.
در زمان جنگ جهانی دوم لیفتراک به دلیل کارآیی بالا مورد استقبال قرار گرفت و ساخت و تولید آن افزایش یافت.
در همین زمان و در سال 1930 پالت استاندارد نیز به لیفتراک و چرخه صنعت اضافه شد. در دهه 50 میلادی کاهش مساحت انبارها موجب ساخت لیفتراک هایی با دکل های نسبتا بلند شد با پیشرفت پیشرانه لیفتراک ها از دیزلی به صورت بنزینی، گازی، دوگانه سوز، و حتی موتورهای برقی در آمدند.
امروزه انبارهای شرکت های بزرگ،مکانی برای جولان لیفتراک های خودران هوشمند،با ضریب ایمنی و بازدهی بالا است.
لیفت تراک ماشینی است دارای یک دکل، شاخک و ملحقات که با توجه به نوع فعالیت برای ترابری، جابجایی و انبارکردن بارها در اشکال و ظرفیت‌های مختلف طراحی و ساخته می‌شود و متناسب با نوع کار و محیط از سوخت‌های فسیلی، گاز یا برق استفاده می‌کند.
حداکثر بار مجاز ایمن که توسط لیفتراک جابه‌جا می‌شود و بوسیله کارخانه سازنده بر روی پلاک مشخصات ماشین درج شده‌است.
کلیه تجهیزاتی که توسط شرکت سازنده لیفتراک، مطابق با استانداردهای لازم برای حمل و جابجائی بارهای خاص به دکل یا شاخک لیفتراک اضافه می‌شود.
الحاقیه‌های قابل نصب روی لیفتراک دارای انواع زیر می‌باشد.
1. رول گیر (رول بر)
2. عدل گیر (بغل گیر
3. بشکه گیر
4. کارتن کلمپ
5. ساید شیفت
6. فورک پوزیشنر
7. بلوک گیر
8. درام لودر
4. کارتن کلمپ
5. ساید شیفت
6. فورک پوزیشنر
7. بلوک گیر
8. درام لودر
تجهیزات کنترلی
تجهیزاتی نظیر گیج‌ها، کنترل‌کننده‌ها و نشانگر سرعت که بوسیله آن‌ها وضعیت و عملکرد لیفتراک تحت کنترل در می‌آید.[۲]
تجهیزاتی نظیر گیج‌ها، کنترل‌کننده‌ها و نشانگر سرعت که بوسیله آن‌ها وضعیت و عملکرد لیفتراک تحت کنترل در می‌آید.[۲]
مقررات ایمنی در بازدید روزانه از لیفتراک‌ها
قبل از استارت و روشن نمودن لیفتراک، بایستی مراحل زیر در خصوص بررسی چگونگی وضعیت لیفتراک را مورد توجه قرار دهیم:
1. تایرها و فشار باد تایرها را کنترل کنید.
2. از محکم بودن پیچ چرخ‌ها مطمئن شوید.
3. آب رادیاتور را بازدید کنید و چنانچه کسری دارد آن را مرتفع سازید.
4. روغن موتور را نیز بررسی کنید.
5. ترمز دستی و بوق و فرمان ماشین را چک کنید.
6. بررسی کنید که آیا دکل و سیستم هیدرولیک درست کار می‌کند.
7. در صورتی که از لیفتراک گازی استفاده می‌شود از سلامتی سیلندرهای گاز و شیلنگهای مربوطه قبل از استارت زدن باید اطمینان حاصل کرد.
8. از ایمنی و سالم بودن شاخک‌ها و قفل مربوطه مطمئن شوید:
1. فاصله ارتفاع بین لبه دو شاخک نباید بیش از ۶ میلی‌متر باشد
قبل از استارت و روشن نمودن لیفتراک، بایستی مراحل زیر در خصوص بررسی چگونگی وضعیت لیفتراک را مورد توجه قرار دهیم:
1. تایرها و فشار باد تایرها را کنترل کنید.
2. از محکم بودن پیچ چرخ‌ها مطمئن شوید.
3. آب رادیاتور را بازدید کنید و چنانچه کسری دارد آن را مرتفع سازید.
4. روغن موتور را نیز بررسی کنید.
5. ترمز دستی و بوق و فرمان ماشین را چک کنید.
6. بررسی کنید که آیا دکل و سیستم هیدرولیک درست کار می‌کند.
7. در صورتی که از لیفتراک گازی استفاده می‌شود از سلامتی سیلندرهای گاز و شیلنگهای مربوطه قبل از استارت زدن باید اطمینان حاصل کرد.
8. از ایمنی و سالم بودن شاخک‌ها و قفل مربوطه مطمئن شوید:
1. فاصله ارتفاع بین لبه دو شاخک نباید بیش از ۶ میلی‌متر باشد
2. شاخکهای دکل نباید بیش از ۱۰٪ در قسمت پاشنه دچار سائیدگی شده باشد و نیز نباید کج شده باشد.[۳]
لیفتراک خودران
امروزه بخشی از توسعهٔ لیفتراک‌ها صرف طراحی و ساخت لیفتراک‌های خودران می‌شود که غالباً با استفاده از حسگرهای لیزری و دوربین‌ها وسیلهٔ نقلیه را هدایت میکنند. نمونه ای از آن را می‌توان در منبع زیر مشاهده کرد. [۴]
امروزه بخشی از توسعهٔ لیفتراک‌ها صرف طراحی و ساخت لیفتراک‌های خودران می‌شود که غالباً با استفاده از حسگرهای لیزری و دوربین‌ها وسیلهٔ نقلیه را هدایت میکنند. نمونه ای از آن را می‌توان در منبع زیر مشاهده کرد. [۴]
منابع سوخت لیفتراک
منابع سوختی لیفتراک‌ها دارای انواع مختلفی مانند بنزینی ، گازوئیلی , برقی و... می‌باشد .
منابع سوختی لیفتراک‌ها دارای انواع مختلفی مانند بنزینی ، گازوئیلی , برقی و... می‌باشد .
لیفتراک برقی
این نوع لیفتراک‌ها از منبع برقی و الکتریکی ( باتری ) برای تأمین نیروی موردنیاز خود استفاده میکنند. شرکتهای پیشرو در ساخت لیفتراک برای کاهش هزینه‌های سوختی , کمتر شدن آلودگی‌های محیطی , شرایط خاص استفاده از لیفتراک در برخی از محیط‌ها که نباید دودی وجود داشته باشد ، شرکتهای سازنده لیفتراک را ملزم به ساخت لیفتراک‌های برقی و الکتریکی کرده‌است.
این نوع لیفتراک‌ها از منبع برقی و الکتریکی ( باتری ) برای تأمین نیروی موردنیاز خود استفاده میکنند. شرکتهای پیشرو در ساخت لیفتراک برای کاهش هزینه‌های سوختی , کمتر شدن آلودگی‌های محیطی , شرایط خاص استفاده از لیفتراک در برخی از محیط‌ها که نباید دودی وجود داشته باشد ، شرکتهای سازنده لیفتراک را ملزم به ساخت لیفتراک‌های برقی و الکتریکی کرده‌است.
لیفتراک بنزینی
لیفتراک‌های بنزینی دارای بیشترین فراوانی و تنوع و کاربرد در بین سایر لیفتراک‌ها می‌باشند . استفاده از سوخت رایج بنزین باعث شده این لیفتراک‌ها دارای بیشترین درخواست ساخت و تولید را داشته باشند.
لیفتراک‌های بنزینی دارای بیشترین فراوانی و تنوع و کاربرد در بین سایر لیفتراک‌ها می‌باشند . استفاده از سوخت رایج بنزین باعث شده این لیفتراک‌ها دارای بیشترین درخواست ساخت و تولید را داشته باشند.
لیفتراک گازوئیلی
این نوع لیفتراک‌ها به با نام لیفتراک دیزلی نیز شناخته می‌شوند، دارای حجم و ظرفیت بالایی بوده و معمولاً در صنایع و کاربری‌های سنگین کاربرد دارند . حجیم بودن و توان قدرتی بالا از ویژگی‌های بارز این نوع از لیفتراک‌ها می‌باشد .
لیفتراک هیبریدی
لیفتراک‌های نسل آینده از نوع سوخت ترکیبی یا همان هیبریدی می‌باشند . استفاده از سوخت های فسیلی در کنار موتورهای برقی بیشترین راندمان و کارایی را در کنار کمترین استفاده سوختی و آلودگی محیلی فراهم نموده است. این نوع از لیفتراک‌ها دارای کمترین تنوع و تعداد در بازار کنونی می‌باشند ولی در آینده ای نه چندان دور ، جایگزین سایر لیفتراک‌ها خواهند شد
لیفتراک‌های نسل آینده از نوع سوخت ترکیبی یا همان هیبریدی می‌باشند . استفاده از سوخت های فسیلی در کنار موتورهای برقی بیشترین راندمان و کارایی را در کنار کمترین استفاده سوختی و آلودگی محیلی فراهم نموده است. این نوع از لیفتراک‌ها دارای کمترین تنوع و تعداد در بازار کنونی می‌باشند ولی در آینده ای نه چندان دور ، جایگزین سایر لیفتراک‌ها خواهند شد